Στα όρια αντοχής του βρίσκεται πλέον το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, με τις διοικήσεις να δηλώνουν πως «κολυμπούν σε αχαρτογράφητα νερά», ενώ το πότε θα λειτουργήσουν και πάλι οι τράπεζες εξαρτάται από τη στάση που θα κρατήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Χθες το βράδυ το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ Εβαλντ Νοβότνι δήλωσε ότι η EKT θα διατηρήσει τον ELA για τις ελληνικές τράπεζες στα ίδια επίπεδα (89 δισ. ευρώ) μέχρι την Κυριακή.
Ομως το κεφαλαιακό μαξιλάρι του ELA, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, κινείται στο όριο του 1 δισ. ευρώ και παρότι τα ΑΤΜ βγάζουν χρήματα με το δελτίο, με ημερήσιο όριο τα 60 ευρώ, είναι άγνωστο για πόσες μέρες θα υπάρχει και αυτή η ρευστότητα.
Οι τραπεζίτες
Οι συσκέψεις στα τραπεζικά επιτελεία είναι διαρκείς. Οι τραπεζίτες από το ξημέρωμα του Σαββάτου που ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα έχουν στην κυριολεξία «στρατοπεδεύσει» στα γραφεία τους. Η αγωνία είναι μεγάλη με κυρίαρχο ερώτημα «πόσο θα αντέξει το σύστημα».
Ενδεικτικό της όλης κατάστασης είναι το χθεσινό μήνυμα που απηύθυνε μέσω Twitter προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ο πρόεδρος της Eurobank, Νίκος Καραμούζης: «Την ύστατη ώρα άκου μόνο τη συνείδησή σου, στάθμισε τα δεδομένα, προστάτευσε τη χώρα. Ο λαός θα σε ευγνωμονεί κι η Ιστορία θα σε δικαιώσει».
«Οικονομία με κλειστές τράπεζες είναι δύσκολο να λειτουργήσει», αναφέρει υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος που βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με επιχειρηματίες και παραγωγικούς φορείς. Τα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν οι διοικήσεις είναι πλήθος, λέει και συνεχίζει: Ουσιαστικά η καρδιά των τραπεζών, που είναι το δίκτυο καταστημάτων, δεν κτυπά. Το σύστημα έχει περιοριστεί στις απολύτως αναγκαίες εργασίες που διενεργούνται μέσω των ΑΤΜ, οι επιταγές, οι εγγυητικές επιστολές και σειρά άλλων θεμάτων που είναι στην ημερήσια διάταξη για τις επιχειρήσεις -και δη τις εξαγωγικές- δεν εκτελούνται.
Ομως το κυρίαρχο ερώτημα είναι αν θα ανοίξουν και πάλι οι τράπεζες την Τρίτη 6 Ιουλίου. Οι τραπεζίτες παραδέχονται πως με τα σημερινά δεδομένα, δηλαδή την ελάχιστη διαθέσιμη ρευστότητα, αυτό θα είναι εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο.
Μάλιστα βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, το οποίο έχει real time ενημέρωση για τις αντοχές των ελληνικών τραπεζών.
Ο ρόλος της ΕΚΤ, σύμφωνα με τους Ελληνες τραπεζίτες, είναι εν προκειμένω καθοριστικός. Γνωρίζουν ότι ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, όσο υπάρχει ανοικτό το ενδεχόμενο να συνεχιστούν οι συζητήσεις, δεν θα κατεβάσει τους διακόπτες - βέβαια όλα θα εξαρτηθούν και από τη σημερινή συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ.
Χθες το βράδυ ο κ. Νοβότνι δήλωσε ότι η EKT θα διατηρήσει τον ELA για τις ελληνικές τράπεζες στα ίδια επίπεδα μέχρι την Κυριακή. Το μήνυμα δηλαδή είναι ότι η ΕΚΤ θα περιμένει πρώτα το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και δεν θα κάνει απαιτητά τα ενέχυρα των ελληνικών τραπεζών.
Ωστόσο, τίποτα δεν εμποδίζει την ΕΚΤ να τηρήσει τους κανόνες λειτουργίας της, δηλαδή είτε να σταματήσει την παροχή (ή διατήρηση) έκτακτης ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες μέσω του ELA, ή να αυξήσει το «κούρεμα» στα ελληνικά ενέχυρα. Στην πρώτη περίπτωση το οξυγόνο τελειώνει πάραυτα, στη δεύτερη περίπτωση υπάρχει προθεσμία λίγων ημερών.
Ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, βρίσκεται από χθες στη Φρανκφούρτη για την πλέον κρίσιμη συνεδρίαση σε ό,τι αφορά τουλάχιστον το «αύριο» των ελληνικών τραπεζών.
Οι Ελληνες τραπεζίτες θεωρούν πιθανό ότι οι «σκληροπυρηνικοί» κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης θα πετύχουν το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων που προσφέρονται ως εγγυήσεις και που θα σημάνει την αντίστροφη μέτρηση για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
«Κούρεμα»
Οι πληροφορίες που φτάνουν στα τραπεζικά επιτελεία είναι ότι η επανεξέταση και το «κούρεμα» της αξίας των εγγυήσεων που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες για να λάβουν χρηματοδότηση μέσω του ELA είναι αναπόφευκτη και θα ενεργοποιηθεί άμεσα. Αυτό σημαίνει ότι θα απορροφηθεί μεγάλο μέρος των διαθέσιμων εγγυήσεων που έχουν οι τράπεζες προκειμένου να καλυφθεί το ισχύον όριο χρηματοδότησης μέσω του ELA.
Σύμφωνα με κορυφαία τραπεζικά στελέχη, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα κρίνει και το μέλλον των τραπεζών:
Αν είναι «ναι», θα πρέπει να υπάρξει άμεσα συμφωνία με τους εταίρους. Οι τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές για μερικές μέρες ακόμα μέχρι να εξομαλυνθεί η κατάσταση και στη συνέχεια θα λειτουργήσουν.
Αν το αποτέλεσμα είναι «όχι», οι τράπεζες θα πορευτούν με όση ρευστότητα έχουν για όσες μέρες αντέξουν. Τα όρια των ημερήσιων αναλήψεων θα μειωθούν περαιτέρω, ενώ οι τράπεζες θα παραμένουν κλειστές. Και όταν φύγει και το τελευταίο ευρώ και εφόσον υπάρξει χρεοκοπία, θα ακολουθήσει η εκκαθάριση ή η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Σε κάθε περίπτωση, οι τραπεζίτες ελπίζουν πως το χάσμα μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των πιστωτών μπορεί να γεφυρωθεί τις επόμενες μέρες.