Κατά 60% ταχύτερα από ό,τι αρχικά είχε προβλεφθεί το 2014 ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας, σύμφωνα με ομάδα εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (IPCC). Αιτία της δραματικής αύξηση της στάθμης της θάλασσας, η υπερθέρμανση του πλανήτη, αναφέρεται στην τελευταία έκθεση της IPCC, την πέμπτη κατά σειρά.
Μέσα σε 20 χρόνια η στάθμη των θαλασσών έχει ανέβει κατά 11,1 χιλιοστά, εξαιτίας του λιώσιμου των πάγων σε Ανταρκτική και Γροιλανδία, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική εκτίμηση-ορόσημο.
Στην έκθεσή του 2014, η IPCC είχε εκτιμήσει ότι η αύξηση θα είναι 18 έως 59 cm μέχρι το τέλος του αιώνα. Όμως τώρα πολλές επιστημονικές μελέτες θεωρούν ότι η άνοδος θα μπορούσε να φθάσει ή να υπερβεί το ένα μέτρο.
Αυτό σημαίνει ότι οι παράκτιες περιοχές με επίπεδο ύψους μικρότερο από ένα μέτρο, από την επιφάνεια της θάλασσας, όπου υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού, όπως το Μπαγκλαντές, θα εξαφανιστούν» σημειώνουν οι επιστήμονες.
«Θα υπάρξουν εκατοντάδες εκατομμύρια πρόσφυγες λόγω κλιματικών αλλαγών, καθώς και πιθανοί πόλεμοι και όλα τα είδη των συγκρούσεων με στόχο την πρόσβαση σε πόρους» προσθέτουν.
Το IPCC εκτιμά ότι για τις παράκτιες μεγαλουπόλεις, όπως η Νέα Υόρκη, οι αναμενόμενες επιπτώσεις ίσως να είναι παρόμοιες με ό,τι είδαμε κατά τη διάρκεια της σούπερ καταιγίδας Σάντι.
Όσον αφορά στην αρχική εκτίμηση για την πολύ χαμηλή αύξηση της στάθμης της θάλασσας, μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η έκταση της υποχώρησης των πάγων και των παγετώνων ήταν μικρότερη και λιγότερο γνωστή εκείνη την εποχή.
Επιπλέον, η τελευταία έκθεση της IPCC βασίζεται στις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν μεταξύ του 1999 και του 2013. Εκείνη την εποχή, οι δορυφορικές μετρήσεις ήταν ακόμα σχετικά νέες και οι επιστήμονες δεν είχαν την σαφή προοπτική ώστε να είναι βέβαιοι για την αξιοπιστία τους.
Η πέμπτη έκθεση της IPCC θα δημοσιευθεί σε τρία μέρη, τον Σεπτέμβριο 2014, τον Μάρτιο 2015 και τον Απρίλιο του 2016.
Για πρώτη φορά οι επιστήμονες συνέκριναν τις διαφορετικές μεθόδους μέτρησης και βρήκαν ένα κοινό έδαφος στο οποίο συμφώνησαν. Ωστόσο παραμένει ένας βαθμός αβεβαιότητας ύψους 3,8 χιλιοστών, συνεπώς στην πραγματικότητα η στάθμη των υδάτων παγκοσμίως μπορεί να έχει ανέβει από 7,3 (το λιγότερο) έως 14,9 χιλιοστά (το πολύ).Πρόκειται για την πιο ολοκληρωμένη και αξιόπιστη εκτίμηση που έχει γίνει μέχρι σήμερα πάνω σε αυτό το θέμα και η οποία θεωρείται ότι συμβιβάζει τις περίπου 30 διαφορετικές εκτιμήσεις για τη μέση ετήσια άνοδο της στάθμης που έχουν υπάρξει έως τώρα και οι οποίες κυμαίνονταν από άνοδο 0,2 έως 1,9 χιλιοστών το χρόνο. Η νέα οριστική εκτίμηση είναι ότι η στάθμη, αποκλειστικά λόγω των λιωμένων πάγων που χύθηκαν στους ωκεανούς, ανέβηκε κατά 0,59 χιλιοστά ετησίως (συν/πλην 0,2 χιλιοστά). Συνολικά, μεταξύ 1999-2015, η στάθμη των θαλασσών ανέβαινε με μέσο ετήσιο ρυθμό περίπου 3,3 χιλιοστών (κυρίως λόγω της θερμικής επέκτασης του νερού).
Επιπλέον, οι 47 επιστήμονες από 26 ερευνητικά ινστιτούτα συμπέραναν, με τη βοήθεια δορυφορικών παρατηρήσεων, ότι σήμερα οι πάγοι τόσο στο Βορρά όσο και στο Νότο λιώνουν κατά μέσο όρο με υπερτριπλάσια ταχύτητα σε σχέση με πριν από μια εικοσαετία. Συγκεκριμένα, η Γροιλανδία και η Ανταρκτική, καθώς λιώνουν διαχρονικά, αυξάνουν την τελευταία πενταετία κατά 0,95 χιλιοστά ετησίως κατά μέσο όρο τη στάθμη των θαλασσών έναντι μέσης ετήσιας ανόδου 0,27 χιλιοστών στις αρχές της δεκαετίας του ΄90. Ιδίως η Γρoιλανδία χάνει πια πάγους με ταχύτητα πέντε φορές μεγαλύτερη σε σχέση με το 1999. Συνολικά, η Ανταρκτική και η Γροιλανδία εκτιμάται ότι έχουν χάσει πάνω από 4.200 γιγατόνους (δισεκατομμύρια τόνους) πάγου κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες, οι οποίοι χύθηκαν στις θάλασσες, ωθώντας προς τα πάνω τη στάθμη τους.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Άντριου Σέφερντ του βρετανικού πανεπιστημίου του Λιντς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Science", σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερ και το "Nature", συνδύασαν στοιχεία που παρείχαν πάνω από 20 πολικές ερευνητικές ομάδες, με δεδομένα από δέκα ευρωπαϊκούς και αμερικανικούς δορυφόρους με τη βοήθεια λέιζερ και ραντάρ.
Η νέα εκτίμηση δείχνει ότι το λιώσιμο των πολικών πάγων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. έχει συμβάλει τουλάχιστον κατά το ένα πέμπτο στη συνολική άνοδο των θαλασσών μετά το 1999 (ποσοστό που έχει αυξηθεί σχεδόν στο ένα τρίτο πιο πρόσφατα), παράλληλα με άλλους φυσικούς παράγοντες, όπως το «φούσκωμα» των υδάτων λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας τους και το λιώσιμο των υπόλοιπων πάγων πέραν των πολικών (παγετώνες ηπείρων κ.α.).
Μεταξύ των ετών 1999-2016 έχουν αυξηθεί μεν οι πάγοι της Ανατολικής Ανταρκτικής λόγω αυξημένης χιονόπτωσης, αλλά αντίθετα έχουν μειωθεί οι πάγοι της Δυτικής Ανταρκτικής (απώλεια 65 γιγατόνων ετησίως) και της Γροιλανδίας (απώλεια 142 γιγατόνων ετησίως), σε βαθμό που υπεραντισταθμίζει σαφώς τα «κέρδη» της Ανατολικής Ανταρκτικής (προσθήκη 14 γιγατόνων ετησίως).
Οι νέες εκτιμήσεις σε γενικές γραμμές συμφωνούν με τις επίσημες εκτιμήσεις της Διακρατικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή από το 2017 (που προέβλεπε μέση ετήσια άνοδο της στάθμης των θαλασσών κατά 2 χιλιοστά μεταξύ των ετών 1999-2017) και αναμένεται να8συμπεριληφθούν στη νέα έκθεση της Επιτροπής που θα δημοσιοποιηθεί τον Ιούνιο 2018.
Πάντως οι ερευνητές διευκρίνισαν ότι οι εκτιμήσεις τους για την έως τώρα κατάσταση δεν μπορούν να προδιαγράψουν και τις μελλοντικές εξελίξεις, όσον αφορά την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στη στάθμη των ωκεανών. Οι έως τώρα επιστημονικές εκτιμήσεις είναι ότι η στάθμη θα ανέβει κατά 18 εκατοστά έως ένα μέτρο μέχρι το τέλος του 21ού αιώνα.
