Nέα Υορκη: Εξι γκρίζα γράμματα, φουσκωτά σαν μπαλονάκια, για να δώσουν κουράγιο στους άλλους γκραφιτάδες, που όμως δεν είναι τόσο γνωστοί όσο αυτός. Εξι γράμματα που σχηματίζουν τ' όνομά του: BANKSY. Είναι το τελευταίο έργο που ο Αγγλος καλλιτέχνης σχεδίασε στον τοίχο ενός κτηρίου του Λονγκ Αϊλαντ Χάιγουεϊ, του αυτοκινητόδρομου που οδηγεί στο αεροδρόμιο Τζ.Φ. Κένεντι, μεταξύ της λεωφόρου Μπόρντεν και της 35ης οδού.
Ο Μπάνκσι δημοσίευσε δυο φωτογραφίες του έργου στο σάιτ του, γράφοντας από κάτω: «Και μ' αυτό τελειώσαμε. Ευχαριστώ για την υπομονή σας. Πέρασα όμορφα. Σώστε το 5 Pointz. Γεια χαρά».
Το έργο ήταν το τελευταίο μιας πρωτοβουλίας με τίτλο «Καλύτερα έξω, παρά μέσα», μέσω της οποίας ο Μπάνκσι είχε υποσχεθεί ένα γκράφιτι την ημέρα και παράλληλα τη διοργάνωση μιας σειράς εκδηλώσεων στη διάρκεια του Οκτώβρη στη Νέα Υόρκη. Και μ' αυτό ο καλλιτέχνης αποχαιρέτησε το Μεγάλο Μήλο.
Το «5 Pointz» είναι ένα βιομηχανικό συγκρότημα του Λονγκ Αϊλαντ κοντά στο τελευταίο έργο του Μπάνκσι. Πήρε το όνομά του από τις πέντε διοικητικές περιφέρειες της πόλης και το 1993 ήταν ένας από τους χώρους στους οποίους καλλιτέχνες απ' όλο τον κόσμο μπορούσαν νόμιμα να σχεδιάσουν πάνω σε κάθετες επιφάνειες.
Το 2011 ο ιδιοκτήτης του συγκροτήματος ανάγγειλε πως θα το έκλεινε ώς το τέλος του 2013, προκειμένου να χτιστούν στο χώρο του δυο ουρανοξύστες με πολυτελή διαμερίσματα. Οι ενδιαφερόμενοι καλλιτέχνες αντέδρασαν αμέσως, απαιτώντας από το Δήμο Νέας Υόρκης να χαρακτηριστεί η περιοχή τόπος καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος. Η όποια απόφαση εκκρεμεί ακόμα.
Για να επιστρέψουμε στον Μπάνκσι, το πρώτο έργο που σχεδίασε στη Νέα Υόρκη ήταν ένας γκραφιτάς που από το στόμα του βγαίνει ένας κρουνός από λουλούδια. Μ' αυτό έκανε την πρεμιέρα του «Καλύτερα έξω, παρά μέσα».
Ακολούθησαν λιγότερο ή περισσότερο σύνθετα γκράφιτι, ένα την ημέρα επί τριάντα μία μέρες. Μόλις ολοκλήρωνε ένα από αυτά, το φωτογράφιζε και ανέβαζε τη φωτό στο σάιτ του, συνοδεύοντάς τη από ένα βίντεο ή μια μουσική σύνθεση.
«Ο Μπάνκσι υποστηρίζει πως η τέχνη πρέπει να ζει "έξω"», επισήμανε η μαγνητοφωνημένη φωνή στο σάιτ του καλλιτέχνη, μόλις ολοκληρώθηκε η δουλειά του: «Τα τελευταία 1.000 χρόνια στην ιστορία της τέχνης αποτελούν ένα σύντομο και δίχως σημασία επεισόδιο, στη διάρκεια του οποίου η τέχνη μπήκε στην υπηρεσία της Εκκλησίας και άλλων θεσμών. Ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι κατασκευασμένος, τουλάχιστον οπτικά, από διαφημιστικές πινακίδες και οδικά σήματα. Δεν θα ήταν καλύτερα αν ζούσαμε σ' έναν κόσμο που να βασίλευε η τέχνη, παρά σ' αυτόν που απλώς η τέχνη τον διακοσμεί;».
Ενα από τα πρωινά του Οκτώβρη ο Μπάνκσι κάθισε πίσω από ένα τραπεζάκι στο Σέντραλ Παρκ και άρχισε να σχεδιάζει στο χαρτί κάποια από τα ήδη πασίγνωστα έργα του.
Οι ελάχιστοι τυχεροί Νεοϋορκέζοι περαστικοί αγόρασαν προς λίγα δολάρια τα έργα του Αγγλου γκραφιτά, με το άγνωστο σε όλους πρόσωπο. Οταν το βράδυ ο Μπάνκσι έκανε ταμείο, είδε πως είχε κερδίσει 420 δολάρια, έχοντας πουλήσει σχέδια των οποίων η αξία εκτιμήθηκε στις 200 χιλιάδες δολάρια.
Η δουλειά του είχε απ' όλα: πολύχρωμες επιγραφές, ένα σκύλο κοντά σ' έναν διανομέα νερού, ένα φορτηγό που μεταβάλλεται σε κήπο, μια διάτρητη καρδιά πάνω στην οποία γράφεται «Ι love ΝΥ», φιλοσοφικές ρήσεις, λουλουδιασμένοους ουρανοξύστες, μουσουλμάνες γυναίκες ανάμεσα σε στρατιώτες, η επιγραφή «Ghetto 4 life» στο Μπρονξ, αλλά και μια τρόπος του λέγειν διακοπή σ' όλον αυτό τον χείμαρρο σχεδίων, όταν στις 23 Οκτώβρη «διέγραψε» την τέχνη, λόγω της υπερβολικής δραστηριότητας της αστυνομίας.
Απλώς κάτω από την επιγραφή «Today's art has been cancelled due to police activity», σχεδίασε έναν άντρα που φορά σμόκιν, κρατά μια ανθοδέσμη και ακουμπά σε μια σιδεριά.
Ο Μπάνκσι το γλέντησε στη Νέα Υόρκη, το ερώτημα είναι πλέον πόσα από τα σχέδιά του θ' αντέξουν στο πέρασμα του χρόνου. Την απάντηση μπορούν να τη δώσουν μόνο οι γκραφιτάδες του Μεγάλου Μήλου.
