Διανύουμε μια περίοδο που η μουσική βιομηχανία αλλά και οι ανά τον κόσμο καλλιτέχνες αναζητούν απεγνωσμένα εναλλακτικούς τρόπους άλλοι για να επιβιώσουν άλλοι για να βγάλουν περισσότερα κέρδη και όλοι για να ενδυναμώσουν την επικοινωνία τους με το κοινό.
Τα επίσημα στοιχεία που κάνουν λόγο για πτώση της τάξης του 14,6% στις φυσικές πωλήσεις και 11,7% στις ψηφιακές, μόνο στις ΗΠΑ, δίνουν το ξεκάθαρο μήνυμα ότι κάτι πρέπει να αλλάξει όσον αφορά στην προώθηση της μουσικής, ενώ η κατάσταση φαίνεται πως οδηγείται, αργά αλλά σταθερά, στην ισχυροποίηση της απευθείας σχέσης του καλλιτέχνη με το κοινό.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρήθηκαν αρκετές νέες απόπειρες στον τομέα της διανομής μουσικής, οι περισσότερες από τις οποίες προήλθαν από κορυφαία ονόματα της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας. Πριν από λίγο καιρό οι U2 αιφνιδίασαν τους πάντες όταν ανακοίνωσαν την απόφασή τους να διαθέσουν δωρεάν το νέο τους άλμπουμ στους χρήστες του iTunes. Και μπορεί κάποιοι να διαμαρτυρήθηκαν για το γεγονός ότι δεν ρωτήθηκαν και ο Μπόνο να έκανε, λίγες ημέρες αργότερα, δηλώσεις... μετανοίας, ωστόσο ο στόχος του δημοφιλούς ιρλανδικού συγκροτήματος επετεύχθη: έβαλαν στην τσέπη, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπέρογκο ποσό των 100.000 δολαρίων ενώ δεν υπήρξε άνθρωπος ανά τον κόσμο -θαυμαστής τους ή μη- που να μην πληροφορήθηκε την κυκλοφορία του νέου τους άλμπουμ.
Από την άλλη πλευρά, πολλοί είναι οι καλλιτέχνες -κυρίως αυτοί της πρώτης γραμμής- που έρχονται σε σύγκρουση με τις μεγαλύτερες υπηρεσίες ψηφιακής μουσικής αρνούμενοι να ενδώσουν στους όρους τους οι οποίοι κρίνονται εξαιρετικά επιζήμιοι για τα προσωπικά οικονομικά τους συμφέροντα.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό της Τέιλορ Σουίφτ, η οποία δημιούργησε μεγάλο ντόρο με την απόφασή της να αποσύρει όλο το ρεπερτόριό της, αλλά και τραγούδια του νέου της άλμπουμ, από το Sportify με το επιχείρημα πως αποτελεί ένα «πείραμα» που δεν αποφέρει στους καλλιτέχνες τα έσοδα που δικαιούνται.
Ο υπεύθυνος της δημοφιλούς υπηρεσίας streaming υπερασπίστηκε το έργο της ανταπαντώντας πως είναι προτιμότερο για τους καλλιτέχνες να πληρώνονται, έστω και με χαμηλότερες αμοιβές, από το να κατεβάζονται τα τραγούδια τους παράνομα χωρίς το παραμικρό αντίτιμο, γεγονός που ενθαρρύνει την περαιτέρω αύξηση του ήδη υψηλού ποσοστού της δισκογραφικής πειρατείας. Μέσα σ' όλα αυτά έχουμε και την δυναμική «αντεπίθεση» της Google η οποία ανακοίνωσε χθες το λανσάρισμα της νέας συνδρομητικής μουσικής υπερεσίας του You Tube, η οποία θα ονομάζεται You Tube Music Key και θα επιτρέπει στους συνδρομητές του να επιλέγουν τραγούδια και βιντεοκλίπ από μια τεράστια μουσική συλλογή, χωρίς να έχουν σύνδεση στο Ιντερνετ, έναντι του ποσού των 10 δολαρίων τον μήνα, ποσό που αναμένεται να μειωθεί στο άμεσο μέλλον.
Η δημιουργία βέβαια αυτής της νέας υπηρεσίας προκάλεσε, τους προηγούμενους μήνες, πολλές αντιδράσεις, κυρίως από καλλιτέχνες ανεξάρτητων δισκογραφικών εταιρειών, μεταξύ των οποίων και η Adele, οι Arctic Monkeys και οι Radiohead, οι οποίοι αρνήθηκαν να υπογράψουν το συγκεκριμένο συμβόλαιο συνεργασίας που τους εξανάγκαζε να παραχωρούν τα τραγούδια τους σε πολύ χαμηλές τιμές.
Παρόλα αυτά, η πλειοψηφία των καλλιτεχνών δεν διαθέτει τη δύναμη -τουλάχιστον ακόμη- να αυτονομηθεί και να διεκδικήσει την αμοιβή που επιθυμεί. Είναι ωστόσο έντονη η αίσθηση πως η απευθείας σχέση μεταξύ καλλιτεχνών και κοινού έχει γίνει πιο άμεση παρά ποτέ και σύμφωνα με όσα διαφαίνονται θα ισχυροποιηθεί στο μέλλον ακόμη περισσότερο, πάντα βέβαια με τη συνδρομή του διαδικτύου το οποίο θα λειτουργεί ως ο ενδιάμεσος κρίκος ανάμεσά τους.
Γιατί πλέον οι καλλιτέχνες δεν χρειάζονται ένα κοινό που απλά θα αγοράζει τη μουσική τους αλλά προσβλέπουν σε εκείνη τη νέα γενιά κοινού που εκτός από καταναλωτές θα είναι παράλληλα και έμποροι και διαφημιστές. Κι αν αυτό το μοντέλο επικρατήσει, θα είναι δυνατή ακόμη και η δωρεάν διανομή μουσικής, αφού τα έσοδα θα προέρχονται από άλλους δρόμους.
«Πράγματι, στο εξωτερικό, εδώ και αρκετά χρόνια πολλοί καλλιτέχνες και συγκροτήματα έχουν στραφεί προς μια πιο προσωπική προώθηση της μουσικής τους, έχοντας βέβαια από πίσω τους ιδιωτικές ομάδες διαχείρησης των δημόσιων σχέσεών τους και της διαφήμισής τους.
Παρόλα αυτά, αυτό το μοντέλο μπορούν να το ακολουθήσουν μόνον τα ονόματα πολύ μεγάλου μεγέθους και ίσως κάποιοι λίγοι νέοι καλλιτέχνες οι οποίοι διαθέτουν αναμφισβήτητα μεγάλο ταλέντο» μάς λέει ο διευθυντής της «Feelgood Records» Αντώνης Βιλλιώτης συμπληρώνοντας ωστόσο με νόημα ότι όσο η πειρατεία συνεχίζει να βρίσκεται στα σημερινά επίπεδα, η μουσική βιομηχανία δεν πρόκειται να ανακάμψει.
«Η μουσική πειρατεία στην Ελλάδα βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο 110%, οπότε καλό θα ήταν το ελληνικό κοινό να ανακαλύψει τις υπηρεσίες ψηφιακής μουσικής, να επιλέξει αυτές που του ταιριάζουν και να καταλάβει πως δεν χρειάζεται να κλέβει τη μουσική που ακούει».
Να σημειώσουμε εδώ ότι από την έναρξη της οικονομικής κρίσης και έπειτα οι ψηφιακές πωλήσεις μουσικής στην Ελλάδα έχουν σχεδόν εκμηδενιστεί και κινούνται σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τα ήδη χαμηλά των φυσικών πωλήσεων.
