Βοιωτία: προορισμός για όλες τις εποχές

Η διαδρομή στο γκρίζο της εθνικής οδού διαρκεί λίγο, ίσα ίσα μερικές δεκάδες τραγούδια στο ραδιόφωνο. Στρίβεις δεξιά και αρχίζεις να παίρνεις ανάσες πράσινης δροσιάς. Είσαι στη Βοιωτία. Είναι ένα χειμωνιάτικο πρωί και πάνω από την πεδιάδα αιωρείται ένα λεπτό σύννεφο ομίχλης. Οι πανύψηλες λεύκες του κάμπου ξεπροβάλλουν από το σύννεφο και στο βάθος ορθώνονται οι καταπράσινες πλαγιές των Κολιέδων και του Ελικώνα.

Βοιωτία αποτελεί προορισμό για όλες τις εποχές, όμως ειδικά τον χειμώνα είναι η αδιαμφισβήτητη βασίλισσα του τουρισμού, φιλοξενώντας, εκτός από το μεγαλύτερο χιονοδρομικό κέντρο, και δεκάδες άλλες δραστηριότητες στη φύση. Περνώντας από την Αττική στη Βοιωτία θα συναντήσετε στα δεξιά σας τις δύο λίμνες, την Υλίκη και την Παραλίμνη, που τροφοδοτούν με τα νερά τους τη λίμνη του Μαραθώνα, υδροδοτώντας την πρωτεύουσα.

Λίγο πριν από τον κόμβο του Κάστρου, στα αριστερά απλώνεται η πεδιάδα της Κωπαΐδας, που δημιουργήθηκε από την αποξήρανση της ομώνυμης λίμνης.

Οι λίμνες αυτές ζωντανεύουν τη βοιωτική κοιλάδα, δημιουργώντας χρωματικές εναλλαγές στο τοπίο. Οι ακτές του Ευβοϊκού και οι παραλίες του Κορινθιακού αναζωογονούν με τη θαλασσινή τους αύρα την πεδιάδα, ενώ ο Παρνασσός και ο Ελικώνας στεφανώνουν με τις λευκές κορυφές τους τον πλούσιο φυσικό καμβά της Βοιωτίας. Μέσα στην κοιλάδα βρίσκονται διάσπαρτοι αρχαιολογικοί χώροι, θρησκευτικά μνημεία, αλλά και τοποθεσίες παρθένας ομορφιάς, που συνθέτουν την εικόνα ενός νομού ιδανικού για πολυήμερες τουριστικές και πολιτιστικές αναζητήσεις, αλλά και για αναζωογονητικές αποδράσεις του Σαββατοκύριακου.

Θήβα:  Αρχαία αίγλη

Η Θήβα είναι χτισμένη στη θέση της ομώνυμης αρχαίας πόλης, σε μια εύφορη πεδιάδα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ιδρύθηκε από τον Κάδμο, γιο του Αγήνορα, βασιλιά της Φοινίκης. Από τους ηρωικούς χρόνους υπήρξε σκηνή αμέτρητων δραματικών μύθων, οι περιπέτειες των οποίων ενέπνευσαν όλους τους μεγάλους Ελληνες τραγωδούς (Αισχύλο, Σοφοκλή, Ευριπίδη)

Αξίζει να επισκεφθείτε την ακρόπολη της Θήβας, Καδμεία, όπου βρισκόταν το ανάκτορο του Κάδμου. Εκεί θα δείτε υπολείμματα του μεγάρου και των παραρτημάτων του, που ανακαλύφθηκαν στο κέντρο της Θήβας. Η πόλη έχει μερικά ακόμη σπουδαία αρχαιολογικά μνημεία, όπως είναι τα υπολείμματα του ναού του Iσμηνίου Απόλλωνα, οι μυκηναϊκοί τάφοι, η Οιδιπόδεια Κρήνη (σε αυτήν ξέπλυνε ο Οιδίποδας τα ίχνη μετά τον φόνο του πατέρα του, Λαΐου) κ.ά. Επίσης η βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Φωτεινής, η υπόγεια πρωτοχριστιανική εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, η μεταβυζαντινή εκκλησία του Αγίου Νικολάου και η εκκλησία του Ευαγγελιστή Λουκά στο A' Νεκροταφείο. Καθώς βγαίνετε από την πόλη, από τον δρόμο της Λιβαδειάς, κοντά σε έναν φράγκικο πύργο που έχτισε τον 13ο αιώνα ο Νικόλαος B' ντε Σεντ Oμέρ (αποτελούσε μέρος φρουρίου που κατέστρεψαν οι Καταλανοί το 1311), θα επισκεφθείτε το αρχαιολογικό μουσείο, όπου είναι συγκεντρωμένες οι αρχαιότητες που σώθηκαν από τις μεγάλες καταστροφές της πόλης ή που προέρχονται από τη Βοιωτία. Ανάμεσα στις συλλογές του μουσείου ξεχωρίζουν τα γλυπτά της αρχαϊκής εποχής.

Μετά την περιήγηση στην πόλη, επιβάλλεται μια στάση σε μία από τις πολλές ταβέρνες της Θήβας, που είναι διάσημες για σπεσιαλιτέ όπως η προβατίνα και τα άλλα ρουμελιώτικα ψητά, που συνοδεύονται από ντόπιο κοκκινέλι. Αλλες σπεσιαλιτέ της πόλης είναι το κοντοσούβλι, η τηγανόπιτα και το κοτόπουλο βραστό σε λάδι. Επίσης, θα έχετε την ευκαιρία να ψωνίσετε διάφορα είδη λαϊκής τέχνης σε καταστήματα της Θήβας.

Πλαταιές - Λεύκτρα - Θεσπιές    Θρυλικές πόλεις

Φεύγοντας από τη Θήβα με κατεύθυνση τον ορεινό όγκο του Κιθαιρώνα θα φτάσετε στις Πλαταιές, περιοχή μεγάλης ιστορικής σημασίας. Εκεί έγινε η τελευταία μάχη στο ελληνικό έδαφος κατά τη διάρκεια των Μηδικών Πολέμων το 479 π.X. και ο ελληνικός στρατός, με επικεφαλής τον Σπαρτιάτη Παυσανία, πέτυχε συντριπτική νίκη σε βάρος των Περσών του Μαρδόνιου. Ο σύγχρονος οικισμός είναι χτισμένος κοντά στην ομώνυμη αρχαία πόλη. Αξίζει να δείτε τους οχυρωματικούς περιβόλους διαφόρων χρονικών περιόδων, το Ηραίο (426-425 π.Χ.), τον Ξενώνα (ή Καταγώγιον) του Ηραίου, τον βωμό του Ελευθερίου Διός.

Θρυλικές μάχες θυμίζουν και τα Λεύκτρα, που βρίσκονται 18 χλμ. από τη Θήβα. Εκεί το 371 π.X. οι Θηβαίοι με τον Επαμεινώνδα συνέτριψαν τους Σπαρτιάτες του Κλεόμβροτου και σήμερα θα δείτε το λίθινο βάθρο πάνω στο οποίο στήθηκε το τρόπαιο της νίκης. Πολύ κοντά στα Λεύκτρα βρίσκεται η αρχαία πόλη Εύτρησις, με μυκηναϊκά τείχη χτισμένα με το πολυγωνικό σύστημα, κατοικίες της πρωτοελλαδικής εποχής και ερείπια εγκαταστάσεων από τη Νεολιθική Περίοδο.

Υλίκη - Παραλίμνη   Οι λίμνες της ζωής

Η περιοχή της Βοιωτίας ήταν στο παρελθόν ένας παράδεισος τρεχούμενων νερών, που κατέληγαν στην κοιλάδα από τα γύρω βουνά. Σήμερα, μετά την αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας, δύο λίμνες στολίζουν το βοιωτικό τοπίο, η Υλίκη και η πολύ μικρότερη Παραλίμνη.

Η Υλίκη βρίσκεται βόρεια της Θήβας και περικλείεται δυτικά από το βουνό Σφίγγιο, νότια και ανατολικά από το βουνό Μεσσάπιο και βόρεια από το βουνό Πτώο. Στην αρχαιότητα τονιζόταν στη λήγουσα και λεγόταν Υλική.

Τα νερά της χύνονταν στη γειτονική λίμνη Τρεφία ή Ουγγρία, τη σημερινή Παραλίμνη. Η Υλίκη έχει απότομες όχθες και τα νερά της είναι πλούσια σε αλιεύματα. Από το 1957 «ποτίζει» την Αθήνα μέσω της λίμνης του Μαραθώνα.

Η Παραλίμνη βρίσκεται δίπλα στην Υλίκη και είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα «Δίκτυο Νatura 2000». Από τα νερά της αλλά και από παρακείμενες γεωτρήσεις υδροδοτούνται περιοχές της Χαλκίδας.

Αλίαρτος - Ορχομενός   Οι φρουροί της Κωπαΐδας

Με την αποξήρανση της λίμνης δημιουργήθηκαν 241.000 στρέμματα εύφορης γης, με πρώτο καλλιεργούμενο προϊόν το βαμβάκι. Το προϊόν αυτό έδωσε και πάλι αίγλη σε μια πόλη που υπήρχε εκεί από την αρχαιότητα, την Αλίαρτο. Εδώ γεννήθηκαν ο Κέκροπας και η Αλκμήνη, πέθανε ο μάντης Τειρεσίας και σκοτώθηκε το 395 π.X. ο Λύσανδρος, κατά τη διάρκεια πολιορκίας της πόλης από τους Σπαρτιάτες.
Οι κάτοικοι της περιοχής υπήρξαν κορυφαίοι κατασκευαστές αυλών, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη καλάμια από τη λίμνη Κωπαΐδα.

Ο γειτονικός Ορχομενός είναι μια κωμόπολη με πολύ πράσινο και άφθονα νερά, ενώ αποτελεί κέντρο βαμβακοπαραγωγής και πεστροφοκαλλιέργειας. Αξίζει να επισκεφθείτε την αρχαία πόλη, με σημαντικότερα μνημεία τον θολωτό τάφο του «Μινύου», το θέατρο, το μυκηναϊκό ανάκτορο και τα οχυρωματικά τείχη. Επίσης, το βενετσιάνικο κάστρο στον λόφο Ακόντιο και τις βυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Σώζοντος, 9ου αιώνα, του Ευαγγελιστή Λουκά και του Αγίου Νικολάου με τις κατακόμβες.

Ενδιαφέρον είναι και το καθολικό της μονής Σκριπούς, με παλαιοχριστιανικό ψηφιδωτό στο εσωτερικό του ναού και κτίριο της μυκηναϊκής εποχής στον περίβολο. Βορειότερα της πόλης βρίσκεται η Πηγή των Τριών Χαρίτων, της οποίας ακόμη και σήμερα τα νερά αναβλύζουν από τη βραχόπετρα του Υφανείου Ορους. Οι θρύλοι και οι παραδόσεις που ντύνουν το τοπίο μάς μεταφέρουν σε μακρινές και παράξενες εποχές.

Σχηματάρι - Τανάγρα   Οι συνήθεις αδικημένοι

Το Σχηματάρι και η Τανάγρα διεκδικούν ίσως τον τίτλο των πλέον αδικημένων περιοχών της Βοιωτίας, καθώς οι περαστικοί ταξιδιώτες τις θεωρούν απλώς στάσεις διοδίων της εθνικής. Λίγοι γνωρίζουν ότι οι πόλεις αυτές παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχαιολογικό -και όχι μόνο- ενδιαφέρον. Στρίβοντας δεξιά από την Εθνική, φθάνετε στην κωμόπολη Σχηματάρι. Κάποτε ήταν ένα μικρό χωριουδάκι, που είχε όμως να καυχηθεί για μια εθνική πρωτιά: εδώ λειτούργησε το πρώτο δημοτικό σχολείο στην Ελλάδα. Σήμερα η πόλη έχει μεγαλώσει, ηλεκτροδοτείται αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και διαθέτει εκτός από σχολεία και ένα πολύ ενδιαφέρον μουσείο, το οποίο συγκεντρώνει τα ευρήματα των ανασκαφών στην περιοχή.

Η Τανάγρα ήταν μια σημαντική αρχαία πόλη, που απλωνόταν από τη θέση του σημερινού ομώνυμου οικισμού μέχρι την περιοχή του Ωρωπού, ενώ τα αρχαία νεκροταφεία είναι διάσπαρτα σε όλο το μήκος της κοιλάδας. Ο Ομηρος την αναφέρει ανάμεσα στις βοιωτικές πόλεις που συμμετείχαν στον Τρωικό Πόλεμο, με την ονομασία Γραία. Οι ανασκαφές στις αρχές του 20ού αιώνα έφεραν στο φως σημαντικά ευρήματα, μεταξύ των οποίων τις περίφημες Tαναγραίες Κόρες, μικρά πήλινα αγάλματα με εντυπωσιακές φορεσιές που σήμερα βρίσκονται στο Μουσείο Σχηματαρίου. Ενδιαφέρον έχει και το μεσαιωνικό κάστρο.

Φεύγοντας από την Τανάγρα με κατεύθυνση δυτικά, θα φθάσετε στα γραφικά Δερβενοχώρια, που βρίσκονται χτισμένα στο οροπέδιο των Σκουριών και φυλάνε εδώ και χρόνια τα «δερβένια», τα περάσματα, προς την Αττική και την Πάρνηθα. Σήμερα είναι γνωστά για τις χασαποταβέρνες τους που γεμίζουν τα Σαββατοκύριακα με κόσμο από τους δύο νομούς.

Συνεχίζοντας βορειότερα συναντάμε την περιοχή που ορίζει ο ποταμός Ασωπός, έναν υπέροχο τόπο με αμπελώνες και χαμηλή βλάστηση. Υπάρχουν πολλά μικρά χωριά για να σταματήσει κανείς, με πιο ενδιαφέροντα την Ασωπία με τη μονή Τσάτσαρη, την Καλλιθέα, την Πύλη και το χωριό Αρμα με το παλιό κάστρο.

Η Κοιλάδα των Μουσών
Είναι μια πανέμορφη τοποθεσία στο όρος Eλικών, την οποία θα ανακαλύψετε φτάνοντας με αυτοκίνητο από τη Θήβα μέχρι το χωριό Παλαιοπαναγιά και μετά συνεχίζοντας με τα πόδια. Η κοιλάδα στο παρελθόν ήταν γεμάτη πυκνή βλάστηση και είχε δεκάδες πηγές. Εδώ κατοικούσαν οι Μούσες, που είχαν και το δικό τους ιερό, το Μουσείο, στη μέση ενός άλσους. Η κοιλάδα συνδέεται και με τη μεγάλη μορφή του Ησιόδου, αφού η πολίχνη Ασκρα στην οποία έζησε ο αρχαίος ποιητής βρισκόταν στις παρυφές του ιερού δάσους των Μουσών. Η περιοχή ήταν πλούσια σε αρχαιολογικούς θησαυρούς-προσφορές στις Μούσες, όμως ελάχιστα έχουν βρεθεί, καθώς τα περισσότερα κλάπηκαν σε διάφορες ιστορικές περιόδους ή χρησιμοποιήθηκαν από τους κατοίκους για το κτίσιμο των σπιτιών τους.

Πλαταιές στους αιθέρες
Στις Πλαταιές βρίσκεται ένας πραγματικός παράδεισος για τους λάτρεις των σπορ του αέρα. Εδώ δίνουν κάθε Σαββατοκύριακο το ραντεβού τους με τις συγκινήσεις του αιωροπτερισμού (hang gliding) και του αλεξίπτωτου πλαγιάς (parapente) δεκάδες πιλότοι, που κατακλύζουν το σημείο απογείωσης στις πλαγιές του Κιθαιρώνα. Ο χώρος της απογείωσης φιλοξενεί ήδη ένα κιόσκι, ενώ στο σημείο που συνήθως προσγειώνονται οι αλεξιπτωτιστές, στις Πλαταιές, λειτουργεί ξενώνας με ειδικές τιμές για αεραθλητές.

Advertisement

Ο ΚΑΙΡΟΣ

© 2024 dailyfun.gr all rights reserved.